Gaz z kopalń ogrzeje szkołę w Ruptawie posłuży też jako paliwo do miejskich autobusów! Jastrzębska Spółka Węglowa chce sięgnąć po metan zalegający w wyrobiskach nieczynnych kopalń i wykorzystać go w instalacjach miejskich. Pilotowa instalacja powstanie na terenie byłej kopalni Moszczenica, którą zamknięta w roku 2000 roku z powodu wyczerpania złoża. JSW wybuduje kontenerową stację odmetanowania, która posłuży do ujmowania gazu. Opracowaniem projektu technicznego i kosztorysu oraz budową stacji sprężania i dystrybucją gazu zajmie się Jastrzębska Strefa Aktywności Gospodarczej (to spółka należąca do JSW i gminy). Samo miasto wybuduje instalację do odbioru sprężonego gazu, który posłuży do ogrzewania szkoły w dzielnicy Ruptawa, ale też jako paliwo dla miejskich autobusów!
Najpierw jednak Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie musi przygotować podwaliny przedsięwzięcia. – Zależy nam zwłaszcza na sprawdzeniu, jaki wpływ wywrze ujmowanie metanu ze zrobów nieczynnej Moszczenicy na sąsiednią czynną kopalnię Jas-Mos, bo kiedyś istniało między nimi połączenie dołowe. Chcemy też sprawdzić, czy po rozpoczęciu eksploatacji nie zmieni się koncentracja metanu i jakie są jego rzeczywiste zasoby. Jeśli pomysł się sprawdzi, możemy na znacznie szerszą skalę sięgać po gaz pozostały w wyeksploatowanych partiach złoża naszych kopalni. Można to osiągnąć choćby poprzez zabudowanie kolejnych silników służących do produkcji w układzie skojarzonym energii elektrycznej cieplnej i chłodu – podkreśla Kazimierz Gatnar, dyrektor zespołu zarządzania energią w JSW.
Trzeba się też zastanowić, jak wykorzystać nadwyżki metanu, które pojawiają się okresowo (poza sezonem grzewczym), choćby z powodu różnego zapotrzebowania np. Spółki Energetycznej Jastrzębie. Nadwyżkami dysponują i będą dysponowały w przyszłości trzy kopalnie JSW: Budryk, Krupiński i Pniówek. W grudniu ubiegłego roku JSW i firma Entrade z Warszawy podpisały umowę o współpracy i sprzedaży 6 mln metrów sześc. gazu rocznie spółce CNG Jastrzębie, która zajmie się budową instalacji sprężania, dystrybucją sprężonego gazu i budową silników gazowych. Lokalizację inwestycji wyznaczy odbiorca, który będzie korzystał z wyprodukowanej w ten sposób energii elektrycznej, ciepła i chłodu. Pierwszy człon instalacji powstanie jeszcze w tym roku na terenie kopalni Pniówek.
Metan to jedno z największych zagrożeń w kopalniach JSW, ale też dobrodziejstwo, bo właściwie wykorzystany, może przynieść konkretne pieniądze. Kopalnie JSW należą do najbardziej metanowych w Polsce. W większości występuje zagrożenie IV, najwyższej, kategorii. Zwalcza się jej głównie poprzez przewietrzanie wyrobisk, ale to nie wystarcza przy takim nagromadzeniu. Dlatego w kopalniach JSW na szeroką skalę prowadzi się odmetanowanie, ujmując w stacjach około 40 proc. wypływającego metanu. W 2009 roku było go ponad 133 mln m sześc.! Ujarzmiony w ten sposób metan jest na coraz szerszą skalę wykorzystywany do produkcji energii elektrycznej i cieplnej. To cenny surowiec ze względu na wysoką wartość opałową.
Warto też pamiętać, że nie zanieczyszcza on atmosfery, a wpływa na warstwę ozonową aż 21 razy mniej niż dwutlenek węgla, więc na zagospodarowywaniu metanu korzysta też przyroda. Jastrzębska Spółka Węglowa od wielu lat jest liderem w zakresie gospodarczego wykorzystania metanu. W niektórych kopalniach sięga ono od 85 do 95 procent, a średnio w skali spółki wynosi 72 procent. Połowę tego gazu zużywają silniki gazowe. Pierwszy pojawił się w kopalni Krupiński w 1997 roku, teraz jest ich już sześć, a w najbliższym czasie będą kolejne dwa.
Komentarze