Godzinami bych umioł stoć kole niego i zaglondać, jak terpertykel z wielkim złotym talyrzym kolyboł sie tam i nazod za oszklonymi dżwiyrkami i przi głośnym cykaniu odmiyrzoł czas. Wisiały tyż za tymi dźwiyrkami dwa mosiynżne ciynżarki na lańcuchach, kere tak blyszczały, choby ze samego złota były zrobione. Starka roz za tydziyń otwiyrała te dźwiyrka i naciągała zygor. Jo już zawsze wachowoł, co by dycko być przi tym. Czasym mi dała pociągnyć za te lańcuszki, ale za mało siły żech mioł wtedy, żeby te złote ciynżarki dźwignyć pod som wiyrch. Niyroz, jak starka niy widziała, probowoł żech som te dźwiyrka otworzić. Broł żech ryczka z kuchnie i stowoł na nia, żeby siągnyć do kluczyka, ale niy bardzo mi sie udowało tyn klucz przekryncić. Zygor siągoł aże do gipsdeki, a po cyferblacie, kery był wielki jak waszpek, chodziły dwa piyknie wyrzeźbiane wajzry, kere tak ani by sie śmioły zy mie, że niy umia wlyźć do tego zygara. Chocioż niy znoł jo sie wtedy na godzinach, ale wiedzioł żech, że jak tyn wielki wajzer bydzie na dole, to zygor bydzie biył roz, a jak zaś bydzie na samym wiyrchu, to bydzie biył wiyncyj razy. Klank tego bicio był taki piykny, że do dzisioj go jeszcze słysza.Musza jeszcze wspomnieć, że bez wojna, jak tu Rusy wleźli, to starka miała tyn terpertykel i ciynżarki schowane we strużaku, bo na pewno by sie niy obstoły. Przeca łoni wszystki mosiynżne klamki pobrali i nawet pozlocane ucha z szolek. Na samym dole w tym „sztandurze” było podwojne dno i w tym schowku obstoły schowane przez starka jakiś ważne papiory i fotografki.Czamu teraz, po latach przipominom i pisza o rzeczy, kero zdało by sie ni ma tego wert, bo w kożdyj rodzinie był przeca jakiś stary zygor, kery cykoł głośno, wybijoł godziny abo tyż wykukowała je kukawka, kero poradziyła otwiyrać dźwiyrka, wyskakować i zaś sie schować na poł godziny. Pisza o tym, bo chca wom pokozać, jak ludzie tyn drogi czas poradziyli odmierzać i szanować. Kożde wahnyńcie terpertykla czy tyż ta kukawka pokazowało, jak czas gibko leci. Umieli tyż wtedy ludzie tyn czas „pomacać”, bo przeca trza było fedra naciongać abo te wspomniane ciynżarki dźwigać lancuszkiym, abo jeszcze downij, obrocić ta klepsydra z pioskiym.Dzisioj już mało kto mo taki zygary, zdo mi sie, że ludzie już niy chcom widzieć, jak tyn czas gibko ucieko. Te dzisiejsze zygary niy trza naciągać kożdy dziyń, bo styknie roz za rok abo i dłużyj – wymiynić mało bateryjka i fertik. Zygary chodzom po cichu, żodnego cykanio, co nojwyżyj jakiś miganie dwoch kropek na ciekłokrystalicznym ekranie abo monitorze komputera. Szkoda, bo wiela to piyrwyj było uciechy, jak sie w nocy niy umiało usnyć i liczyło sie głośne cykanie abo tyż wybijanie godzin. Niyjednymu starzikowi wtedy przipominoł taki zygor o obowiązku małżyńskim. Ni ma sie teraz czymu dziwić, że dymografowie bijom na alarm, a stykłoby może, coby taki „sztanduhr” w sypialce postawić, kery by przirost naturalny dźwigoł.
Komentarze