Lokale są otwarte do godziny 21 / Archiwum
Lokale są otwarte do godziny 21 / Archiwum

Kto może głosować, na jakie listy, jak prawidłowo oddać głos oraz jak zgłosić o nieprawidłowościach. Przypominamy, co to jest cisza wyborcza, jakie udogodnienia mają niepełnosprawni, w tym osoby niewidzące oraz o wielu innych kwestiach związanych z dzisiejszymi wyborami.

13 października Polacy wyłonią 460 posłów i 100 senatorów. Lokale wyborcze będą otwarte od godziny 7 do 21.

Państwowa Komisja Wyborcza zarejestrowała w całym kraju 88 komitetów wyborczych. Wśród nich jest 57 komitetów wyborczych wyborców, 30 partyjnych i jeden koalicyjny. Aby wprowadzić swoich kandydatów do Sejmu RP, należy przekroczyć 5-procentowy próg poparcia ze strony wszystkich Polaków, którzy 13 października pójdą do urn. W przypadku komitetów koalicyjnych wynosi on aż 8 procent.

Nasz okręg wyborczy do Sejmu nosi numer 30, a jego siedziba mieści się w Bielsku-Białej i obejmuje powiaty: mikołowski, raciborski, rybnicki, wodzisławski oraz miasta na prawach powiatu Jastrzębie-Zdrój, Rybnik i Żory. Wybierzemy tu dziewięciu posłów. O mandaty powalczy sześć komitetów, które zgłosiły łącznie 101 kandydatów.

Pięć z nich ma na swojej liście maksymalną liczbę 18 osób, jeden zgłosił mniej, bo 11 kandydatów.

Kandydatów do Senatu wyłonimy w naszym regionie w dwóch okręgach. Numer 72 obejmuje powiaty: raciborski, wodzisławski oraz miasta na prawach powiatu: Jastrzębie-Zdrój i Żory. Okręg numer 73 obejmuje powiaty mikołowski i rybnicki oraz miasto na prawach powiatu Rybnik. O jeden mandat powalczy trzech kandydatów.

Kto może głosować?


Każdy obywatel Polski, który w dniu głosowania ukończył 18 lat. Nie można być pozbawionym prawomocnym wyrokiem sądu praw publicznych ani ubezwłasnowolnionym prawomocnym orzeczeniem Temidy. Nie wolni również być prawomocnie pozbawionym praw wyborczych przez Trybunał Stanu. Aby głosować, trzeba być w spisie wyborców właściwym dla miejsca zamieszkania obwodowej komisji wyborczej. Można było to sprawdzić do 8 października.

Jak oddać głos?


W lokalu wyborczym dostaniemy dwie karty do głosowania. Na większej znajdziemy listy z kandydatami na posłów. Na drugiej będą politycy ubiegający się o godność senatora.

Głosowanie polega na postawieniu znaku "x" w kratce przy nazwisku swojego kandydata. Państwowa Komisja Wyborcza precyzuje, że należy wpisać co najmniej dwie przecinające się linie. Znak "x" stawiamy tylko przy jednym nazwisku na wybranej liście. Na mniejszej karcie, gdzie głosujemy do Senatu, również dajemy tylko jeden "x".

Postawienie "x" przy kilku nazwiskach i przy różnych listach z kandydatami oznacza głos nieważny. To samo będzie, gdy wpiszemy inny znak niż krzyżyk.

Terminarz wyborczy

Do 10 października (czwartek), osoby przebywające za granicą mogły składać wnioski o włączenie do spisu wyborców, w obwodach głosowania utworzonych za granicą. Zamiar należy zgłosić konsulowi RP w kraju swojego pobytu. Powoduje to skreślenie ze spisu wyborców w miejscu stałego zamieszkania. Osoba wpisana przez konsula może otrzymać zaświadczenie o prawie do głosowania.

Jeśli chcemy pójść do urny w innej miejscowości, wówczas do 11 października (piątek) musimy postarać się o stosowne zaświadczenie. Z takim dokumentem można głosować w dowolnym obwodzie w kraju i za granicą. Wniosek składa się w urzędzie gminy, w miejscu swojego zamieszkania. Można go złożyć pisemnie, telefaksem bądź drogą elektroniczną. Zaświadczenie należy odebrać za pokwitowaniem osobiście lub przez upoważnioną pisemnie osobę. Pełnomocnictwo powinno zawierać nasze imię (imiona) i nazwisko, numer PESEL oraz dane osoby upoważnionej do odebrania zaświadczenia.

Uwaga! Należy zwrócić szczególną uwagę, by nie zgubić dokumentu o prawie do głosowania. W przypadku jego utraty, niezależnie od przyczyny, nie otrzymamy kolejnego zaświadczenia. Nie będziemy mogli głosować też w obwodzie właściwym dla miejsca stałego zamieszkania.

Głosowanie korespondencyjne


To duże ułatwienie dla osób, które chcę wziąć udział w wyborach parlamentarnych. Ta możliwość dotyczy niektórych grup inwalidów. Chodzi o wyborców z orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Doprecyzowując to osoby o: całkowitej niezdolności do pracy, niezdolności do samodzielnej egzystencji, zaliczeni do I i II grupy inwalidzkiej oraz stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny. Głosować korespondencyjnie można tylko w kraju. Taki zamiar należało jednak zgłosić komisarzowi wyborczemu najpóźniej na 13 dni przed terminem wyborów.

Pomoc dla niewidomych

Szefowa Krajowego Biura Wyborczego Magdalena Pietrzak podkreśliła, że Państwowej Komisji Wyborczej zależało, by karty wyborcze miały formę jednej kartki. Nie we wszystkich okręgach będzie to możliwe. W naszym regionie, tak. - Widzimy, że jednostronicowa karta wyborcza jest najlepsza zarówno dla wyborców z uwagi na małą liczbę głosów nieważnych, jak i dla komisji wyborczych, które liczą głosy – podkreśliła w rozmowie z PolskimRadiem24.pl.

Osoby niewidome lub niedowidzące będą mogły głosować z wykorzystaniem nakładki brajlowskiej.

Cisza wyborcza

Obowiązuje od północy z piątku na sobotę do końca głosowania, czyli godziny 21 w niedzielę. Może być wydłużona pod pewnymi warunkami. Państwowa Komisja Wyborcza zdecydowała się na taki krok podczas podczas wyborów prezydenckich w 2015 roku. Powodem może być przerwa w pracy nawet jednej komisji obwodowej.

Podczas ciszy wyborczej nie wolno organizować wystąpień, agitować, rozklejać plakatów, nadawać audycji radiowych i telewizyjnych z udziałem kandydatów ani publikować sondaży. Najpoważniejszym wykroczeniem jest orientacyjne podawanie wyników.

Cisza dotyczy też internetu. Zakazuje się wówczas wyrażania poparcia czy pisania politycznych komentarzy. Nie wolno prowadzić kampanii na własnej stronie i w grupach, a także udostępniać sugerujących zdjęć.

Za złamanie ciszy grozi nawet 5 tysięcy złotych grzywny. Najbardziej dotkliwą karę można dostać za opublikowanie sondażu. To kwota od 500 tysięcy do miliona złotych, w zależności od wagi przewinienia.


Jak zgłosić o nieprawidłowościach?


Może to zrobić każdy osobiście albo przez męża zaufania lub obserwatorów społecznych, którzy mają prawo do rejestrowania pracy komisji obwodowych. Dotyczy to ich działalności zarówno przed wyborami jak i w trakcie oraz po głosowaniu.

Co możemy zgłosić? Jakiekolwiek zakłócenie ciszy lub inne wykroczenia związane z wyborami. PKW daje przykłady: zrywanie plakatów, rozdawanie ulotek, agitowanie idących do urn podczas ciszy. O takich zachowaniach informujemy policję. Jeśli uważamy, że komisja obwodowa pracuje źle, możemy to zgłosić do Okręgowej Komisji Wyborczej bądź Delegatury PKW.

Komisje obwodowe są zobowiązane do podania wyników w widocznym miejscu, najczęściej są nim drzwi budynku z lokalem wyborczym. Ugrupowania mogą składać protesty do Sądu Najwyższego po siedmiu dniach od opublikowania wyników wyborów w Dzienniku Ustaw.


Ireneusz Stajer

 

Ireneusz Stajer

Komentarze

Dodaj komentarz