20052011
20052011


Na Ślonsku był taki zwyk (niy wiym, czy dzisioj to jeszcze kaj praktykujom), że jak dziecko skończyło roczek, to po przijściu śnim z kościoła kładło sie na stoliku trzi rzeczy: ksionżka, różaniec i kieliszek. Potym sie brało bajtla na rynce i czekało czego piyrsze sie chyci. Jak ksionżka – to radość była, bo dziecko bydzie mondre, jak różaniec – tyż radość, bo wrożyło to, że za ksiyndza pódzie. Najgorzij jednak, jak by sie kieliszka chyciyło. W rejonach typowo gorniczych kładli jeszcze na stolik mały pyrliczek abo kilofek, co miało wrożyć bergmański fach, kery czynsto przechodziył z łojca na syna. Drugi zwyk to był taki, że sie dziecku do łożeczka pod zegłowek kładło ksionżka, żeby mondre było.Mie dycko starka godała, żech ksionżka wybroł. Potym, jako bajtel najczyńścij oglondoł żech żywot wszystkich świyntych, kery u starki na wertiku leżoł.Po wojnie, jak żech już czytać poradziył, pamiyntom ksionżki z biblioteki, kero u nas we Wielopolu otwarli w budce, kaj moj tatulek mioł przed wojnom swoj warsztat szewski. Ksionżki wtedy wydowoł „Czytelnik” i były na takim lichym papiorze, że nikere miały dziury w miejscu, kaj była literka „o”, a szkartki co jedna to miała inkszo miara. Mimo tego szło sie z uciechom do biblioteki, kero była mi sie zdo dwa razy na tydziyń otwiyrano. Bibliotekarka pamiyntom, bo była fest szykowno, a na miano miała Lusia i dycko mi doradzała, co se wypożyczyć. Wykapowała mie, że rod biera podrożnicze i przirodnicze ksionżki. Jedna to mi sie tak spodobała, a był to przewodnik roślin, że ocyganiył żech bibliotekarka, że niby jo jom straciył. Musioł żech inkszo swoja dać za nia, a ta ze sztymplym z biblioteki publicznyj w Wielopolu mom do dzisioj i co jom wezna do rynki, to przipomino mi sie zielnik, kery żech robiył z zasuszonych roślin i według nij opisowoł te zieliny po polsku i po łacinie. Zielnik wyniosła mi do szkoły moja najmłodszo siostra, żeby sie rechtorce przichlybić i wiyncyj żech go niy ujrzoł.Poopowiadoł żech te moji przigody z ksionżkami na spotkaniu w zeszły tydziyń w naszyj rybnickij bibliotece, keryj prawie pizło 60 lot i kaj zaprosiyła mie szykowno dyrektorka Halina Opoka.

Komentarze

Dodaj komentarz