Materiały prasowe Na pytania naszych Czytelników odpowiada radca prawny Kamil Owczarek z Żor
Materiały prasowe Na pytania naszych Czytelników odpowiada radca prawny Kamil Owczarek z Żor

Proszę o udzielenie informacji na temat możliwości wszczęcia i prowadzenia procesu cywilnego w przypadku braku środków na poniesienie niezbędnych i konicznych opłat sądowych?

Osoba, która zamierza wystąpić na drogę postępowania sądowego (cywilnego) musi liczyć się z obowiązkiem poniesienia kosztów procesu. Na koszty procesu składa się przede wszystkim opłata sądowa oraz ewentualnie koszty zastępstwa procesowego, o ile strona jest reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika prawnego (radcę prawnego lub adwokata). Opłata jest stała, stosunkowa albo podstawowa.

Jaka opłata

W sprawach o prawa majątkowe pobiera się od pisma opłatę stałą ustaloną według wartości przedmiotu sporu. W sprawach o prawa majątkowe przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia ponad 20 000 złotych pobiera się od pisma opłatę stosunkową wynoszącą 5 procent tej wartości, nie więcej jednak niż 200 000 złotych. Tym samym, prowadzenie procesu wiąże się z obowiązkiem uiszczenia odpowiedniej opłaty.

Nie każdy obywatel jest w stanie ponieść koszty procesu oraz uiścić wymaganą prawem opłatę. To z kolei może uniemożliwić mu drogę do dochodzenia i ochrony swoich praw. Przepisy prawa dopuszczają jednak możliwość zwolnienia strony od kosztów sądowych. Strona w całości zwolniona od kosztów sądowych z mocy ustawy nie uiszcza opłat sądowych i nie ponosi wydatków, które obciążają tymczasowo Skarb Państwa. odpowiednio.

Kiedy zwolnienie

Zgodnie z przepisami prawa, zwolnienia od kosztów sądowych może się domagać osoba fizyczna, jeżeli złoży oświadczenie, z którego wynika, że nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny lub ich poniesienie narazi ją na taki uszczerbek. Do wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych powinno być dołączone oświadczenie obejmujące szczegółowe dane o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania osoby ubiegającej się o zwolnienie od kosztów. Oświadczenie sporządza się według ustalonego wzoru. Wzór oświadczenia dostępny jest na stronie www.ms.gov.pl.

Oświadczenie, o którym mowa należy wypełnić zgodnie z prawdą i ze stanem rzeczywistym. W oświadczeniu strona informuje sąd o swoich dochodach, wydatkach, osobach na utrzymaniu, a także o posiadanych zobowiązaniach. Na podstawie tych informacji sąd w każdej konkretnej sprawie decyduje czy dana osoba jest uprawniona do uzyskania zwolnienia od kosztów sądowych. Pamiętać trzeba, że regułą w toku postępowania cywilnego jest ponoszenie opłat sądowych przez stronę, a zwolnienia w tym zakresie mają charakter wyjątkowy. Niemniej ta regulacja zapewnia obywatelom prawo do sądu w sytuacji, gdy nie są w stanie ponosić wydatków z tym związanych.

Możliwość złożenia wniosku o zwolnienie z kosztów procesu to standardowa procedura, która nie wpływa na kwestie merytorycznego rozstrzygnięcia danej sprawy.

Kara, za co?

Podkreślić jednak trzeba, że nawet jeżeli strona zostanie zwolniona z kosztów sądowych nie zwalnia to ją od obowiązku zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi. Chodzi o sytuacje, w której osoba wnosząca do sądu np. pozew o zapłatę uzyskuje zwolnienie z opłaty sadowej, a następnie przegrywa proces. W takiej sytuacji strona wprawdzie nie ponosi opłaty sądowej, ale musi pokryć wynagrodzenie pełnomocnika strony wygrywającej proces.

Zaznaczyć także należy, że strona, która uzyskała zwolnienie od kosztów sądowych na podstawie świadomego podania nieprawdziwych okoliczności, sąd, cofając zwolnienie, skazuje na grzywnę w wysokości do 1000 złotych. Niezależnie od obowiązku uiszczenia grzywny strona powinna uiścić wszystkie przepisane opłaty i pokryć obciążające ją wydatki.

Komentarze

Dodaj komentarz