Elżbieta Grymel
Historię o karpiach na trzebońskim rynku opowiedział mi towarzysz podróży, znajomy bohemista, który twierdził, że jest tak znana, że można ją znaleźć nawet w czeskiej literaturze.
System kanałów i stawów
Historia tego miasta sięga wieku XII. W roku 1376 otrzymało ono prawa miejskie. Już w średniowieczu zbudowano w tej okolicy system kanałów i stawów. Największy z nich to Rożmberk o powierzchni 647 ha. Założył go w XVI wieku Petr Vok z Rożmberka. Ten sam arystokrata kazał wybudować zamek, który należał potem przez pewien czas do magnackiego rodu Scharzenbergów.
Okolice Trzeboni zostały wpisane na listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego. Jeżeli podane informacje Was, drodzy czytelnicy zaciekawiły, być może w czasie letnich wędrówek dotrzecie do tego interesującego miejsca.
Pojezierze palowickie i Łężczok
Podobnych miejsc nie brakuje także w naszej okolicy, choć są mniej znane. Wystarczy wspomnieć rezerwat „Łężczok” koło Raciborza lub nasze skromniejsze Pojezierze palowickie.
Chciałabym tu wyjaśnić dlaczego wiele starych miast i miejscowości w Czechach, a także u nas, na Śląsku nosi nazwę, która jest rodzaju żeńskiego. Ograniczę się tu do dwóch miast czeskich: Caslav (czyt. Czaslav) i Breclav (czyt. Brzeclav), które kiedyś odwiedziłam. Mój pradziadek urodził się w okolicy Caslavy (nie Czaslavia, jakby podpowiadała nam logika, gdyż forma tej nazwy sugeruje rodzaj męski), a mój przyjaciel pochodził z Breclavy.
Formę tę zawdzięczamy gramatyce łacińskiej. Słowo „civitas” (w znaczeniu: miasto, państwo) jest rodzaju żeńskiego. W średniowieczu językiem urzędowym była łacina, stąd te pozostałości.
Pocysterskie stawy w Rowniu
Drodzy Czytelnicy, skoro napisałam w tym artykule, o intensywnej gospodarce rybackiej warto byłoby wspomnieć także o ludziach którzy się nią zajmowali. Należeli do nich cystersi (zakon), którzy w naszej okolicy stworzyli działające do dziś budowle wodne takie, jak mało znane stawy łańcuchowe w okolicy Biesa (żorska dzielnica Rowień) czy system wodny w pobliżu miejscowości Woszczyce. W tej dziedzinie działali też m. in. zwykli, miejscowi chłopi. Jeszcze w XIX wieku w każdym dworze (folwarku ) pracował stawowski, który nadzorował gospodarkę rybacką i dzierżył pieczę nad stawami. Z czasem nazwa tego zawodu przybrała formę nazwiska.
Komentarze