W 1995 roku Regionalna Pracownia Krajoznawcza PTTK w Katowicach przeprowadziła inwentaryzację krajoznawczą Kuźni Raciborskiej. Na tej podstawie wiemy, że w 1641 roku na leśnym karczowisku Potępa wolą zarządcy dawnego księstwa raciborskiego Octaviana Segera von Segenberga powstało osiedle hutnicze noszące imię jego założyciela. W Segenbergu wybudowano kuźnicę z dymarkami do wytapiania rud. Uruchomiono też tartak, a przy nim warsztat do wyrobu gontów. Rok później powstała druga kuźnica – Naślepiów. Osiedli tu smolarze i hutnicy. Dla nich hr Jerzy Oppersdorf w 1642 roku wybudował kaplicę pod wezwaniem św. Marii Magdaleny. A władze kościelne zobowiązały proboszcza z Markowic do odprawiania w kaplicy w ciągu roku pięciu nabożeństw.Osada dynamicznie się rozwijała. W 1646 roku uruchomiono nowoczesny piec hutniczy, zaś na rynku osady pojawiła się figura wotywna św. Jana Nepomucena. Jej fundatorem był hr. Sobeck.W 1747 roku sporządzono spis. Na jego podstawie wiemy, że osada liczyła już 274 mieszkańców, na jej zachodnim krańcu wybudowano folwark. W 1791 roku zakłady hutnicze stały się własnością króla Prus. Państwo pruskie w 1804 roku założyło tu szkołę, inwestowało też nadal w rozwój hutnictwa. W 1813 roku, na południe od osady, powstała tzw. Kuźnia Nowa z fryszerkami i gwoździarnią Nadzieja. W 1823 roku w starej osadzie pracowały trzy fryszerki, młot parowy i gwoździarnia – zatrudniające 43 pracowników. Jednak prawdziwy boom gospodarczy rozpoczął się, gdy w 1846 roku uruchomiona została linia kolejowa Kędzierzyn – Racibórz. W zakładach hutniczych wprowadzać zaczęto nowe technologie. W 1855 roku wygaszono ostatnią fryszerkę. Na jej miejscu zbudowano odlewnię żeliwa.Osada rozrastała się. W 1883 roku mieszkały tu 1092 osoby, powstała nowa szkoła. Kuźnia Raciborska stała się siedzibą zarządu leśnictw: Racibórz, Ruda, Sośnicowice, Zębowice. W 1900 roku powstał tartak parowy. Jego właścicielami byli Burschik i Mann. Co prawda w 1904 pożar zniszczył zachodnią część osady, a wraz z nią i ten tartak, ale w miejscu spalonego zakładu firma z Berlina postawiła nowy tartak. W 1944 roku Kuźnię zamieszkiwało 3530 osób. W 1967 roku ta przemysłowa osada otrzymała prawa miejskie.Najstarszym zabytkiem miasta jest figura św. Jana Nepomucena z 1646 roku. Przy moście nad rzeką Rudą usytuowana jest drewniana kapliczka zbudowana w połowie XIX wieku, odbudowana w 1950 roku. Cmentarz też jest obiektem zabytkowym. Założono go na przełomie XIX i XX wieku. W jego centralnym punkcie znajduje się kamienny krzyż z 1899 roku. Dawną kaplicę zastąpił wybudowany w 1903 kościół parafialny pod wezwaniem św. Marii Magdaleny. To świątynia neoromańska z elementami neogotyckimi, trójnawowa z transeptem. Na placu okalającym kościół wznosi się pomnik poległych podczas I wojny światowej – wyryto na nim nazwiska 94 poległych kuźniczan.Na głównym skrzyżowaniu dróg przelotowych wznosi się budynek dawnej karczmy z drugiej połowy XIX wieku. Przy ul. Kozielskiej stoi klasycystyczny budynek dawnego zarządu leśnictw z pierwszej połowy XIX wieku. Szczególnie okazałym gmachem jest budynek poczty, wzniesiony w 1910 roku.Warto też zwrócić uwagę na kilka drewnianych chałup o konstrukcji zrębowej i sumikowo-łątkowej z połowy XIX wieku. Niektóre z nich kryte są łupkiem, inne gontem.W mieście jest też kilka okazałych pomników przyrody. Rośnie ponad dwadzieścia dębów szypułkowych o obwodach blisko czterometrowych. Część z nich tworzy dwa szpalery – jeden z pobliżu mostu na rzece Rudce, drugi w pobliżu stawów rybnych. Przy ul. Kozielskiej rośnie lipca drobnolistna o obwodzie ponad czterech metrów.
Komentarze