Na pytania Czytelników odpowiada Beata Sikora-Nowakowska, rzecznik prasowa Okręgowego Inspektoratu Pracy w Katowicach.
W tym roku Zielone Świątki wypadły w niedzielę, 24 maja. Czy w związku z tym będziemy mieli dodatkowy dzień wolny w tygodniu? Jestem zatrudniona na podstawie umowy o pracę, od poniedziałku do piątku. W zakładzie obowiązuje trzymiesięczny okres rozliczeniowy, obecnie trwa od kwietnia do czerwca.
Ania z Rybnika
Pani pracodawca nie musi pani udzielić dodatkowego dnia wolnego, ponieważ tylko święto przypadające w okresie od poniedziałku do soboty obniża wymiar czasu pracy (liczbę dni) w okresie rozliczeniowym. Jeśli święto przypada w niedzielę, pracodawca też nie ma obowiązku udzielić dodatkowego dnia wolnego. W maju 2015 r. pracownik powinien przepracować 160 godzin, 20 dni. Obniżenie wymiaru czasu pracy o osiem godzin ma miejsce wtedy, kiedy święto przypada w innym dniu niż niedziela.
W 2015 roku dwa ustawowe święta przypadają w sobotę. Są to 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny i 26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia. W okresie rozliczeniowym, w których przypadają wskazane święta, pracodawca obniży wymiar czasu pracy o osiem godzin z tytułu każdego święta i wyznaczy inne dni wolne. W sierpniu 2015 r. pracownik przepracuje 160 godzin, w grudniu 2015 roku 168 godzin.
Natomiast w przypadku osób pracujących normalnie w niedziele i przypadające wtedy święto stosuje się takie przepisy jak przy pracy w zwykłą niedzielę. Pracodawca musi takiej osobie zapewnić inny dzień wolny w okresie sześciu dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli. Jeśli pracownik nie może wykorzystać tego dnia ani w tym terminie, ani do końca okresu rozliczeniowego, to ma mu prawo do dodatku do wynagrodzenia. Dodatek ten wynosi 100 proc. dodatku do wynagrodzenia jak za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w niedzielę – za każdą godzinę.
Niedziela to bez względu na Zielone Świątki dla większości z nas dzień wolny od obowiązków zawodowych. Ponieważ Zielone Świątki są dniem ustawowo wolnym od pracy, to przypomnieć należy, że praca w święta w placówkach handlowych jest niedozwolona także, jeżeli święto przypada w niedzielę. Nie oznacza to jednak zakazu otwarcia placówki handlowej w święta. Nie ma bowiem przeszkód prawnych, aby pracę wykonywali wtedy właściciele lub inne osoby pracujące na podstawie umów cywilnych
W takim jednak przypadku należy mieć na uwadze przepisy art. 22 § 11i § 12 Kodeksu pracy, które zakazują pracy w ramach umów cywilnoprawnych, jeżeli jest ona świadczona w warunkach charakterystycznych dla stosunku pracy. Choć pojęcie placówki handlowej w Kodeksie pracy nie zostało zdefiniowane, to można przyjąć, że obejmuje ono wszystkie instytucje i zakłady, których główną działalnością jest handel hurtowy i detaliczny, a więc te, które kupują wyroby w celu ich odsprzedaży.
Praca w niedzielę jest dozwolona w placówkach handlowych przy wykonywaniu prac koniecznych ze względu na użyteczność społeczną i codzienne potrzeby ludności (stacje paliw, apteki). Zakaz ten obowiązuje każdego pracownika zatrudnionego w takiej placówce, niezależnie od zajmowanego stanowiska, w tym pracowników e-sklepów.
Nieprzestrzeganie zakazu pracy w święta stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika, za które inspektor pracy może ukarać pracodawcę karą grzywny w wysokości od 1 do 2 tys. zł lub skierować wniosek do sądu rejonowego, który ma prawo ukarać winnego wykroczenia grzywną do 30 tysięcy złotych.
Masz pytanie do PIP? Pisz na adres redaktor@nowiny.rybnik.pl.
Komentarze